Lektury

W dziale "Lektury" prezentujemy i na ogół polecamy, ogólnie dostępne wydawnictwa związane z Arkonią. Poniżej znajdą Państwo publikacje dotyczące tradycji i historii korporacji jak i pozycje przybliżające sylwetki poszczególnych Arkonów - wspomnienia naszych filistrów oraz wybrane prace specjalistyczne ich autorstwa.


Marian Manteuffel
"Statyści - polska powieść korporacyjna"
Towarzystwo Tradycji Akademickiej, Warszawa 2008
Pierwsza polska „powieść korporacyjna” autorstwa fil. Mariana Manteuffela, Arkona cetusu 1890.

Władysław Anders
"Bez ostatniego rozdziału"
Bellona, Warszawa 2007
Klasyka. Wspomnienia fil. gen. broni Władysława Andersa, Arkona cetusu 1911. Jedno z najważniejszych, pamiętnikarskich źródeł polskich okresu II wojny światowej. Od czasu pierwszego wydania w Anglii, w styczniu 1949, tłumaczona na kilka języków, wielokrotnie wznawiana. W Polsce do 1989 kilkukrotnie w drugim obiegu. Pokolenie filistra tworzyło te najtrudniejsze rozdziały, nam dzięki tym, podejmowanym często wbrew wszystkiemu wysiłkom przyszło swobodnie pisać ten brakujący.

Adam Cyra
"Spadochroniarz „Urban”"
Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim 2005
Latem 1944 r., w obliczu przesuwającego się na zachód frontu, istniała realna groźba, iż wycofujący się Niemcy podejmą próbę likwidacji KL Auschwitz połączoną z wymordowaniem wszystkich więźniów. Komenda Główna AK brała pod uwagę możliwość zbrojnego wyzwolenie obozu. Misję mającą na celu rozpoznanie sytuacji, zorganizowanie siatki informatorów i ew. koordynację działań partyzantów z akcją więźniów prowadził ppor. Stefan Jasieński, cichociemny, Arkon cetusu 1932.

Wieńczysław Wagner
"Fraszki na różne okazje"
Kucharski Oficyna Wydawnicza, Toruń 2004
Zabawa słowem w wykonaniu filistra Wieńczysława Wagnera, Arkona cetusu 1937. Fraszki powstawały przez szereg lat, podczas spacerów zalecanych przez lekarza. Zadziwiają swoją różnorodnością jak i często poziomem abstrakcji, na który wznosi się filister.

Mieczysław Jałowiecki
"Requiem dla ziemiaństwa"
Czytelnik, Warszawa 2003
Trzecia - i ostatnia - część wspomnień Mieczysława Jałowieckiego, podana do druku przez jego syna, Michała. Obejmuje okres II Rzeczypospolitej. Ze zdumieniem konstatujemy, że we wspomnieniach Filistra okres ten wygląda niepokojąco podobnie do naszych czasów... Hej! Nie ma to jak burak (zwłaszcza na stanowisku wojewody)!

Mieczysław Jałowiecki
"Gaudeamus. Szkice z lat minionych"
Wydawnictwo Biblioteki Arkonii, Warszawa 2002, 2008
„Szkice z lat minionych” to zbiór 27 opowiadań z okresu studiów autora na Politechnice Ryskiej, będący jednocześnie najbarwniejszym i najżywiej napisanym wspomnieniem o ryskim okresie korporacji Akademickiej Arkonia. Można powiedzieć, że poznanie XIX-wiecznej Arkonii jest bez tej książki bardzo trudne, jeśli nie niemożliwe.

Mieczysław Jałowiecki
"Wolne Miasto"
Czytelnik, Warszawa 2002
Druga część wspomnień fil. Jałowieckiego. Żywy język i aktywny udział w przełomowych momentach historii Polski - oto do czego przyzwyczaił nas fil. Jałowiecki w swoich pamiętnikach. Okazuje się, że w próbie zamachu stanu przeciwko Piłsudskiemu w roku 1918 brał udział Arkon; Arkon był także właścicielem Westerplatte. Lektura obowiązkowa. Naśladownictwo wskazane.

Adam Ronikier
"Pamiętniki 1939-1945"
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001
Prawie dziennik, bo pisany na gorąco. Filister Ronikier zarówno podczas I, jak i II wojny światowej był prezesem Rady Głównej Opiekuńczej, najważniejszej polskiej organizacji społecznej. Uważał, że Polska miała dwóch wrogów: Niemcy, zagrażający fizycznej egzystencji Polaków, Rosja, która zatruwała duszę. Kim był, co chciał osiągnąć? Dlaczego zdecydował się na oficjalną działalność w państwie okupowanym?

Tadeusz Czaplicki
"Szlacheckie ostatki"
PAX, Warszawa 2000
Ziemianin przed wojną, w czasie wojny i po niej. Autor, Jagiellon cetus 1934, opisuje życie w przedwojennym dworze, wojnę i okres późniejszy. Ciekawy opis względnej swobody na Pomorzu Zachodnim w 1945 r. i stopniowego zamykania się systemu komunistycznego. Dużo faktów, bardzo dużo nazwisk.

Mieczysław Jałowiecki
"Na skraju imperium"
Czytelnik, Warszawa 2000
Bez mała epos. Europa - głównie Kresy i Rosja - widziane oczyma księcia Pieriejasławskiego-Jałowieckiego, Arkona cetusu 1895, ziemianina i przemysłowca. Ostatnie lata carskiej Rosji i przejmująca opowieść o rewolucji bolszewickiej. Filister przez całą niemal wojnę był w Petersburgu. Wszystko widział i na wiele rzeczy ma własny pogląd.

ks. Stanisław Bogdanowicz
"Akta Edwarda O’Rourke w Rzymie"
Bernardinum, Pelplin 1999
Wybór 110 dokumentów z prywatnego archiwum biskupa Rygi, pierwszego biskupa Gdańska Edwarda hrabiego O’Rourke, Arkona cetusu 1898. Wśród wielu interesujących i dotąd niepublikowanych dokumentów, wyciąg z indeksu i dyplom ukończenia Wydziału Handlowego Politechniki Ryskiej.

Jan Podoski
„Wspomnienie o pięciu generałach”
Adam Marszałek, Toruń 1998
35-letni porucznik artylerii Jan Podoski po kampanii wrześniowej trafia do Francji, gdzie w ramach organizujących się Polskich Sił Zbrojnych dostaje przydział do sztabu generała Władysława Sikorskiego. Po dwóch latach służby obejmuje kierownictwo przerzutu lotniczego dla Armii Krajowej, by zakończyć karierę wojskową jako oficer Sztabu 1 Dywizji Pancernej. Przenikliwe refleksje filistra, wybitnego inżyniera – elektryka, któremu w zbyt ciekawych czasach przyszło współpracować lub walczyć przy boku generałów: Tadeusza Klimeckiego, Władysława Andersa, gen. Klemensa Rudnickiego i gen. Stanisława Maczka.

Józef Mineyko
"Wspomnienia z lat dawnych"
Biblioteka Narodowa, Warszawa 1997
Barwne, obejmujące lata 1879 – 1914, wspomnienia filistra Józefa Mineyki (1879-1970) - Arkona cetusu 1898, ziemianina i bankowca. Kresowa rzeczywistość przełomu wieków w Wilnie i Rydze.

Wieńczysław Wagner
"Od olimpiady do eskapady"
Adam Marszałek, Toruń 1997
Co może robić polski prawnik w Ameryce? Albo się przekwalifikować, albo zostać profesorem prawa porównawczego. Filister Wagner wybrał tę drugą drogę. Z humorem opisuje swoje przygody w światku akademickim i w licznych organizacjach polonijnych. Wreszcie dowiadujemy się, kim są uniwersaliści. Jest też o odradzaniu Arkonii po wojnie.

Maciński Tadeusz, Wagner Wieńczysław
"Od konspiracji do emigracji"
Nakładem autorów, Warszawa 1994
Narodowa Organizacja Wojskowa - AK i Okręg Stołeczny Stronnictwa Narodowego podczas II wojny światowej. Książka przedstawia również środowiska i organizacje kombatanckie na Zachodzie, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych. Pozycja wydana własnym sumptem przez autorów w 50. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.

Marian Kamil Dziewanowski
"Jedno życie to za mało"
Adam Marszałek, Toruń 1994
Filister M.K. Dziewanowski, także prawnik, także wyemigrował do Ameryki. Tu podobieństwa do fil. Wagnera się kończą. Filister zdradził prawo na rzecz historii. Wykładał na Harvardzie, zajmował się dziejami PPR i Rosji sowieckiej. Ładny podtytuł: "Kartki z pamiętnika niepoprawnego optymisty".

Jan Podoski
"Zbyt ciekawe czasy"
Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, Warszawa 1991
Czemu w zbyt ciekawych czasach może poświęcać się zdolny student, a potem wybitny inżynier – elektryk?. Może być np. uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej, żołnierzem Wojny Obronnej1939 r., oficerem sztabu Naczelnego Wodza, kierownikiem zrzutów alianckich dla okupowanej Ojczyzny, oficerem sztabowym 1 Dywizji Pancernej gen. St. Maczka, więźniem politycznym PRL, długoletnim orędownikiem, miast np. inżynierem budowy metra w Warszawie. Ani na moment nie nazbyt ciekawe wspomnienia fil. Jana Podoskiego, Arkona cetusu 1924, profesora Politechniki Warszawskiej i długoletniego dziekana Wydziału Elektrycznego PW.

Adam Mickiewicz
"Pisma filomackie. Pisma polityczne z lat 1832-1834."
Czytelnik, Warszawa 2000
Szósty tom wydania rocznicowego dzieł Mickiewicza z pewnością przyda się korporacyjnym teoretykom. Nie można bowiem zrozumieć odrębności korporacji polskich od zagranicznych bez poznania filomatów. Wśród zamieszczonych tekstów: "Rozbiór niektórych zasad Towarzystwa", "Projekt instrukcji do składania Wiadomości naukowych", "O planie nowej organizacji Towarzystwa".

Wielu autorów
"Archiwum filomatów. Listy z więzienia."
Ancher, Warszawa 2000
Listy filomatów z lat 1823-24, kiedy siedzieli "w kozie". Sporo epistolografii Tomasza Zana i Kazimierza Piaseckiego, a także listy z archiwum Onufrego Pietraszkiewicza. Na okrasę kilka utworów poetyckich, w tym "Precz, precz od nas smutek wszelki" Antoniego Odyńca. Z aneksu możemy dowiedzieć się, co zeznał w śledztwie Adam Mickiewicz. Czy puścił farbę?